బాల భావన. 73వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

  జైశ్రీరామ్.

73) పెద్దవారి నడుమ పిల్లలమగు మేము   -  చెప్పు మాట వినరు. తప్పనుదురు.

     మమ్ము చెప్పనిండు. మా మాటవినుఁడయ్య  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మీరు మాటలాడుకొనుచున్నప్పుడు మేము ఆ మాటలు విని స్పందించి మా అభిప్రాయమును చెప్పుటకు ఉత్సహిస్తున్నప్పుడు మమ్మల్ని మీరు అడ్డుకొని, అలా మధ్యలో మాటాడ కూడదు, తప్పు అని మా నోరు నొక్కివేతురు. మమ్మల్ని కూడా మా అభిప్రాయాన్ని చెప్పనివ్వండి. మా మాట కూడా కొంచెం వినండి..

జైహింద్.

బాల భావన. 72వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

  జైశ్రీరామ్.

72) ఆడుకొనెడి మమ్మునల్లరి యని తిట్టి  -  చేయనీరు. మాదు చేవఁ గనరు.

     ఆట పాటలొసగు నద్భుత మేధను.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మేము ఆడుకొనే సమయమున మమ్ములను చూచి మీరు అల్లరి చేస్తున్నారేమిటి అని తిట్టుచుందురు. మమ్ములను ఆడుకోనివ్వరు. మీరు ఏ  ఆట పాటలను అల్లరి అంటున్నారో ఆ ఆట పాటలు మాకు అద్భుతమైన మేధా సంత్తిని కలుఁగఁ జేయును.

జైహింద్.

బాల భావన. 71వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

 జైశ్రీరామ్.

71) మీరు చదివి చెప్ప మేలగు కొంచెమే.  -  మేము చదివి నేర్వ మేలు హెచ్చు.

    మమ్ము చేయనిండు మా మేధ గాంచుడు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

                    

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మా కొఱకు మీరే చదువుతూ, మాకు బోధించుతూ ఉన్నట్లైతే ఫలితము కొంచెం మాత్రమే ఉంటుంది. అదే మీరు మమ్మల్ని చదవి చెప్పమనినచో మా మేధా శక్తి మీకు తెలియును.

జైహింద్.

బాల భావన. 70వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

 జైశ్రీరామ్. 

70) పుస్థకంబు చదివి ముక్కున పెట్టిన  -  ఫలితమెట్టుండు? భావి యెటుల?

     నిండు మదిని చదువనిండుమమ్మిచ్ఛతో.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! పుస్తకమును చదివి మేము ముక్కున పెట్టుకొనినచో ఫలితం ఏవిధంగా ఉంటుంది? భవిత ఎట్టులుండును?  మమ్ములను నిండు మనసుతో మనస్పూర్తిగా చదువనిండు. భవిత బాగుండును.

జైహింద్.

బాల భావన. 69వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

 జైశ్రీరామ్. 

69) పాఠశాలలోన బలవంత పెట్టుచు  -  చదువు నేర్ప, మాకు చదువు రాదు.

     నిజము చెప్ప మమ్ము నిలఁబెట్టి దండింత్రు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! బడిలో మాకు ఇష్టము లేని సమయమున ఉపాధ్యాయులు బోధింప యత్నించినచో మేము మా మనసులో ఉన్న యీ అభిప్రాయమును చెప్పినచో  వారు మమ్ము వారిని ఎదిరిస్తున్నామంటూ నిలపెట్టి దండిస్తారు. ఈ విధముగ చేయుట ధర్మమా?

జైహింద్.

బాల భావన. 68వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు

జైశ్రీరామ్.

68) పాఠశాలలోన పదిమందితో పాటు   -  అచటనున్నవాటినరయుదుమయ.

     మంచి చెడ్డలుండు. మన్నింపవలె మీరు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మేము బడిలో పదిమందితో కలిసి మసలుచున్నందున అక్కడి విషయములను అందరితో పాటు మేమూ నేర్చుకొందుము.  అట్లు నేర్చుకొనువాటిలో మంచివిషయములుండ వచ్చును, వాటితో పాటు చెడ్డ విషయములు కూడా ఉండ వచ్చును. ఆట్టి సమయమందు ఆ చెడ్డ మాలో చోటు చేసుకొన్నదని మీరు గ్రహించినచో మమ్ములను మన్నించి, ఆ చెడును గురించి మాకు చెప్పి, మమ్ములను మంచి మార్గమున మీరు నడిపించ వలెను.

జైహింద్.

బాల భావన. 67వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

 జైశ్రీరామ్. 

67) చిన్నవారిమగుట నన్నియు తెలియక   -  తప్పుచేయుచుందుమొప్పనుకొని.

     తప్పు తెలియఁ జిప్పి , దండింప మానుఁడీ..  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మేము చిన్నపిల్లలమగుట చేత తెలియకపోయిన కారణముగా తప్పులనుకూడా చేయఁదగిన పనులుగానే భావించుట చేత ఆ తప్పులు చేస్తాము. అటువంటి సమయంలో మీరు మాకు ఇది తప్పు, ఇది ఒప్పు అని తెలిసేలాగ చెప్పండి. అంతేకాని మమ్మల్ని శిక్షించడం మీకు తగదు.

జైహింద్.

బాల భావన. 66వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు

జైశ్రీరామ్.

66) తిండి తినెడు వేళ మొండి చేతుము మేము  -  అమ్మ బుజ్జగించు, నరుచు నాన్న.

     అమ్మ నచ్చు, నాన్న యరుపు నచ్చదు మాకు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మీరు మాకు భోజనము పెట్టేటప్పుడు మాకు వద్దు, మేము తినము అని మారాము చేస్తాము. అప్పుడు అమ్మ మమ్మల్ని బుజ్జగించి తిండి పెట్టుతుంది. నాన్న మాత్రం తినమని మాపై అరుస్తారు. అందుకే అమ్మంటే మాకు నచ్చుతుంది. నాన్న అరుపులు మాత్రం మాకు నచ్చవు.

 జైహింద్.

బాల భావన. 65వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

 జైశ్రీరామ్.

65) నాది నీది యనుచు వాదించి నేర్పుచు,    -  మాది మేము గొనగ మమ్ము తిట్టి

     స్వార్థపరులటంచు పలుకుట న్యాయమా?    -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

                           

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మేము చిన్నవారిఁగా ఉన్నప్పుడు మీరు ఇది నాది, అది నీది అంటూ మాతో వాదించి మాకు స్వార్థాన్ని మప్పుదురు. పెద్ద అయిన పిదప మేమి ఇది మాది అంటూ తీసుకొన్నచో మమ్ములను మీరు స్వార్థపరులు మీరు అని మమ్ములను నిందింతురు. ఇది మీకు న్యాయమేనా?

జైహింద్.

బాల భావన. 64వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

జైశ్రీరామ్.

64) తల్లి కడుపులోన తన్నితిమానాడు. -  తల్లి మనసు తెలిసి తల్లడిలుదు

     మిప్పుడేమి చేసి మెప్పింప గలమయ్య?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మేము అమ్మ కడుపులో ఉన్నప్పుడు కాళ్ళతో తన్నితిమి. పుట్టిన తరువాత ఆమె మనసు తెలుసుకొనిన మేము తల్లడిల్లిపోవుచున్నాము. ఇప్పుడు మేము ఆమెకు ఏమి చేసి మెప్పించఁ గలము?

జైహింద్.

బాల భావన. 63వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

 జైశ్రీరామ్.

63) తల్లి తండ్రి గురువు దైవంబులగు మాకు - వారి వృత్తియందు నేరమున్న

నేర వృత్తి మాకు నేర్పకే వచ్చుగా! - పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! తల్లి, తండ్రి, గురువు, వీరు మాకు దైవములే. అట్టి దేవులతో సమానమైన వారి యొక్క వృత్తమునందు నేర ప్రవృత్తి యున్నచో ఆ నేర ప్రవృత్తి మాకునూ నేర్పకనే వచ్చును కదా! కాబట్టి మాకు మార్గదర్శకులైన పెద్దలందు సత్ ప్రవృత్తియే యుండ వలెను కాని, నేర ప్రవృత్తి ఉండరాదు.

జైహింద్.

బాల భావన. 62వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

జైశ్రీరామ్.

62) పాఠశాలలందు పాఠముల్ చెప్పుచు  -  నాటఁలాఁడఁ జేయ హాయి కలుగు.!

      ఆట లాడ మాకు నట చోటు లేదుగా!  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

                       

భావము. పాఠశలలలో  మాకు పాఠములు చెప్పుచూ, ఆటలు కూడా ఆడించుచున్నచో హాయిగా ఉండి, శారీరక మానసిక వికాశము మాకు కలుగును. ఐతే నేటి పాఠశాలలలో మేము ఆడుకొందామంటా ఆట స్థలములే లేవుకదా!జైహింద్.

బాల భావన. 61వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

జైశ్రీరామ్.

61) కోరి ప్రేమఁగ మిము చేర వచ్చిన మమ్ము  -  చదువుకొండటంచు బెదర కొట్ట

     నేమి చేయ నేర్తు మెచటికి పోదుము?    -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

                                  

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! ప్రేమగా మేము కోరి కోరి మిమ్ములను చేర వచ్చుచుండఁగా వెళ్ళు, చదువుకో, అంటూ మమ్మల్ని మీరు బెదకొట్టుచుందురు. అట్టి సమయంలో మేము ఏమి చేయఁ గలుగుదుము? ఎక్కడికి పోఁ గలము?

                                                                                             జైహింద్

బాల భావన. 60వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

                                                                  జైశ్రీరామ్.

60) మనసులోని మాట వినిపించ యత్నింప    -  తిరగబడితిమనుచు తిట్టెదరుగ!

     మనసు విప్పి మేము మాటాడ కూడదా?   -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! సందర్భానుసారముగా పెద్దలతో మా మనసులో ఉన్న మాట మేము చెప్పుటకు ప్రయత్నము చేస్తుంటాము. ఐతే వారి మాటకు ఎదురు చెప్పుతున్నామని వారిపై తిరుగుబాటు చేస్తున్నామనీ తిట్టుచుందురు. మేము మనసు విప్పి మీతో మాటాడ కూడదా? మమ్మల్నర్థం చేసుకోరేమి?

జైహింద్.

బాల భావన. 59వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

జైశ్రీరామ్.

59) కంటి ముందు మాకు  కనిపించు వాటిలో  - మంచి నెంచు నేర్పు మాకుఁ గొల్పి,

     మంచి చెడ్డలరసి మసలుట మప్పుడీ!  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! కంటి ముందు కనిపించే వాటిలో మంచినే మేము గ్రహించే నైపుణ్యము మాకు నేర్పి, మంచియేదో, చెడు ఏదో మేము తెలుసుకొని మసలుకొనే విధముగా మమ్ములను తీర్చి దిద్దండి.

                                                                      జైహింద్

బాల భావన. 58వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

 జైశ్రీరామ్.

58) పిన్నవానిపైన ప్రేమకొంచెము హెచ్చు.  -  పెద్దవానిపైన ప్రేమ తగ్గు

     పెద్దలిట్లు చూడ భీతిల్లమా మేము?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! చిన్న పిల్లలపై తల్లిదండ్రులు కొంచెము ఎక్కువ ప్రేమ చూపింతురు. చిన్న వాడు పుట్టగానే పెద్దవాడిని నిర్లక్ష్యము చేయుదురని మాకు తోచును. ఈ విధముగా చేయుచున్నచో మేము అభద్రతా భావముతో భయపడిపోమా?

జైహింద్.

బాల భావన. 57వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

 జైశ్రీరామ్

57) చిన్ననాడు మమ్ము మన్నన జేతురు  -  పెరుఁగుచున్న కొలది ప్రేమ తగ్గు
     మన్నన కరువైన మాకెట్లు తోచును?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!
భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! చిన్నగా ఉన్నప్పుడు మమ్మల్ని తల్లిదండ్రులు ఎంతో మన్నిస్తూ ఎంతగానో ప్రేమ కురిపిస్తారు. కాని మేము పెద్ద ఔతున్న కొద్దీ మాపై వారికి ఉండే ప్రేమ తగ్గిపోతుందని మాకు అనిపిస్తుంది. ఏలనందురా! చిన్నప్పుడు మమ్మల్ని వారు చూచినట్లుగా పెద్దైన కొద్దీ చూడరు. ఆ విధముగా వారు చూపించే ప్రేమ తగ్గుచున్నచో మాకు కష్టముగా ఉండదా?

జైహింద్   

బాల భావన. 57వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణారావు

 జైశ్రీరామ్.

57) చిన్ననాడు మమ్ము మన్నన జేతురు  -  పెరుఁగుచున్న కొలది ప్రేమ తగ్గు

     మన్నన కరువైన మాకెట్లు తోచును?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! చిన్నగా ఉన్నప్పుడు మమ్మల్ని తల్లిదండ్రులు ఎంతో మన్నిస్తూ ఎంతగానో ప్రేమ కురిపిస్తారు. కాని మేము పెద్ద ఔతున్న కొద్దీ మాపై వారికి ఉండే ప్రేమ తగ్గిపోతుందని మాకు అనిపిస్తుంది. ఏలనందురా! చిన్నప్పుడు మమ్మల్ని వారు చూచినట్లుగా పెద్దైన కొద్దీ చూడరు. ఆ విధముగా వారు చూపించే ప్రేమ తగ్గుచున్నచో మాకు కష్టముగా ఉండదా?

జైహింద్.

బాల భావన. 56వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

 జైశ్రీరామ్

56) కన్నతండ్రి మనసు కఠినమందురుకాని  -  వెన్నకన్న మృదువు. కన్న బిడ్డ
     కాన రాని వేళ కలత చెందును తండ్రి.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! కన్న తండ్రి యొక్క మనసు కఠినంగా ఉంటుందని అందరూ అందురు. కాని అది సత్యము కాదు. అతని మనసు వెన్నకన్నా సుకుమారమైనది. తమ కన్న బిడ్డ ఎదురుఁగా ఉన్నంత సేపూ అతనిలో ఉన్న ప్రేమ బైటకు చూపరు. తన కన్న బిడ్డ కాస్త కనిపించకపోతే ఊరికే తల్లడిల్లిపోదురు. అంతటి అనురాగ మూర్తి తండ్రి..

జైహింద్  

బాల భావన. 56వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

                                                                 జైశ్రీరామ్.

 56) కన్నతండ్రి మనసు కఠినమందురుకాని  -  వెన్నకన్న మృదువు. కన్న బిడ్డ

     కాన రాని వేళ కలత చెందును తండ్రి.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! కన్న తండ్రి యొక్క మనసు కఠినంగా ఉంటుందని అందరూ అందురు. కాని అది సత్యము కాదు. అతని మనసు వెన్నకన్నా సుకుమారమైనది. తమ కన్న బిడ్డ ఎదురుఁగా ఉన్నంత సేపూ అతనిలో ఉన్న ప్రేమ బైటకు చూపరు. తన కన్న బిడ్డ కాస్త కనిపించకపోతే ఊరికే తల్లడిల్లిపోదురు. అంతటి అనురాగ మూర్తి తండ్రి..

జైహింద్.

బాల భావన. 55వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

జైశ్రీరామ్

55) చెత్తపనులు మేము చేయుట చూచినా   -  తల్లి చెప్పఁ బోదు తండ్రికెపుడు.

     తండ్రి కన్న తల్లి దయఁ జూచి రక్షించు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! చిన్నతనము కారణముగా మేము పాడు పనులు చేస్తున్నా కాని తల్లి చూచినప్పటికీ తండ్రికి చెప్పదు. తండ్రి కన్నా తల్లి పిల్లలను దయతో చూచుచు రక్షించుచుండును. అమ్మకు మాపై అంతటి ప్రేమ ఉంటుంది.

జైహింద్ 

బాల భావన. 55వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

                                                                    జైశ్రీరామ్

55) చెత్తపనులు మేము చేయుట చూచినా   -  తల్లి చెప్పఁ బోదు తండ్రికెపుడు.

     తండ్రి కన్న తల్లి దయఁ జూచి రక్షించు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! చిన్నతనము కారణముగా మేము పాడు పనులు చేస్తున్నా కాని తల్లి చూచినప్పటికీ తండ్రికి చెప్పదు. తండ్రి కన్నా తల్లి పిల్లలను దయతో చూచుచు రక్షించుచుండును. అమ్మకు మాపై అంతటి ప్రేమ ఉంటుంది.

  జైహింద్.

బాల భావన. 54వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

జైశ్రీరామ్

54) తండ్రి ప్రేమ చూపు. తన వస్తు వేదైన  -  పాడు చేయ మమ్ము పట్టి కొట్టు.
     తల్లి యట్లు కాక తండ్రిని వారించు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! తండ్రి పిల్లలపై ప్రేమ చూపించుచుండును . కాని ఏదైనా తన వస్తువును పిల్లలు పాడు చేసినట్లైతే పట్టుకొని కొట్టును. కన్న తల్లి మాత్రము ఆ విధముగా కాదు. దండింపఁ బోవుచున్న తండ్రిని దండించనీయకుండా ఆమె అడ్డుకొనును.

జైహింద్

బాలభావన శతకము 54వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు.

జైశ్రీరామ్

54) తండ్రి ప్రేమ చూపు. తన వస్తు వేదైన  -  పాడు చేయ మమ్ము పట్టి కొట్టు.

     తల్లి యట్లు కాక తండ్రిని వారించు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! తండ్రి పిల్లలపై ప్రేమ చూపించుచుండును . కాని ఏదైనా తన వస్తువును పిల్లలు పాడు చేసినట్లైతే పట్టుకొని కొట్టును. కన్న తల్లి మాత్రము ఆ విధముగా కాదు. దండింపఁ బోవుచున్న తండ్రిని దండించనీయకుండా ఆమె అడ్డుకొనును

జైహింద్.

బాలభావన శతకము 53వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు.

జైశ్రీరామ్.

బాలభావన శతకము 53వ పద్యము.

53) తల్లి ప్రేమ తీపి తలపక పిననాడు  -  కొట్టి తిట్టినాము కొరికినాము.
     తల్లి మనసు వెన్న దండించదేనాఁడు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మాకు అమ్మ యొక్క ప్రేమ చిన్న తనములో తెలియక పోవుట చేత మేము ఆ ప్రేమ మూర్తిని కొట్టుట, తిట్టుట, కొరుకుట, మొదలగు పనులవలన ఎంతగానో బాధ పెట్టి యుంటిమి. ఐననూ వెన్న వంటి మనసున్న మా అమ్మ ఏనాడూ పిల్లలను దండించుట చేయలేదు. అట్టి తల్లి ఋణము ఏ బిడ్డ తీర్చుకొన గలఁడు? జీవితాంతము మేము మా తల్లిదండ్రులపై ప్రేమతో మెలగవలసి యున్నది.

జైహింద్.

బాల భావన. 52వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

 జైశ్రీరామ్.

బాల భావన. 52వ పద్యము.
52) తల్లిదండ్రులెపుడు పిల్లల వృద్ధినే   -  కోరుచుంద్రు సుఖము ధారవోసి.
     పెంచి పెద్ద చేసి, మంచినే చూపుడీ.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! తల్లి తండ్రులు తమ సుఖమును ధారవోసిమరీ తమ పిల్లల యొక్క అభివృద్ధినే కోరుకొనుచుందురు. అట్టి తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలను పెంచి పెద్ద చేస్తున్నప్పుడు వారిలో మంచి గుణములనే అభివృద్ధి చేయవలెను.

జైహింద్.

బాల భావన. 51వ పద్యము. రచన. .. .. .. చింతా రామ కృష్ణా రావు.

 జైశ్రీరామ్.

బాల భావన. 51వ పద్యము.

51) తల్లి ప్రేమ పంచి తల్లడిల్లుచునుండు  -  పిల్లవాఁడు పుట్టి పెరుఁగు వరకు

     తండ్రి బ్రతుక నేర్ప దండించి, చింతించు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! పిల్లలను కని వారు పెరిగే వరకు తల్లి తన ప్రేమను పంచుచు వారి కొఱకై తల్లడిల్లుచునే యుండును. అంతటి ప్రేమ మూర్తి అమ్మ. తండ్రి పిల్లలకు బ్రతుకుట నేర్పుట కొఱకు తప్పని పరిస్థితిలో దండించి, ఆ తరువాత అయ్యో ఎందుకు పిల్లవానిని దండించానా అని విచారించుచుండు.ను. అంతటి జాలి గుండె కలవాడు తండ్రి..

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 50 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

50) తినుటకిచ్చి మమ్ము తిట్టుదురప్పుడే  -  చదువలేదటంచు చవటయనుచు.

     తినుటకిచ్చి తిట్ట తినబుద్ధి పుట్టునా?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మాకు తినుటకు ఆహారము పెట్టి మేము భోజనము చేయుచున్నప్పుడే చదువుకోవటం లేదు, వట్టి చవటవి అని  మమ్మల్ని పెద్దలు తిట్టుచుందురు. తినుటకు పెట్టి తిట్టుచున్నట్లైతే మాకు ఆ ఆహారము తినుటకు ఎట్లు బుద్ధి పుట్టును?

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 49 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

49) కులమునెంచకుండ కలిసికట్టుగనుండు  -  సంఘ జనుల పెంపు చక్కన భువి.

     కులము మతము నెంచి కూల్చఁ బోకుడు మమ్ము.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! కులమతములను గణింపకుండా, సంఘీభావముతో ఉండేటువంటి సంఘము లోని జనుల యొక్క పెంపు మాకు భూమిపై చక్కఁగనుండును. కులమతములనెంచి మమ్మల్ని కూల్చకండి.

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 48 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

48) స్వార్థ బుద్ధితోడ సన్మార్గమును వీడి  -  దురిత వర్తనమున దూఱువడెడి

     పెద్దవారు పెంచ పెంపు మాకెటులబ్బు?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! తమ స్వార్థ బుద్ధితో ప్రవర్తనలో సన్మార్గమును విడనాడి, దుర్మార్గ ప్రవర్తనతో నిందింపఁ బడుతూ ఉండెడి పెద్దవాళ్ళ పెంపులో మేమున్నచో మాకు ఆధిక్యత అనునది ఏ విధముగా కలుగుతుంది?

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 47 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

47) స్వార్థ బుద్ధి వీడి పర సుఖంబును కోరు  -  ఘనుల మంచి గుణమె కాంతి మాకు

     దారిఁ జూపి స్వార్థ దూరులఁ జేయును.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! స్వార్థ బుద్ధిని విడనాడి, పరుల సుఖమునే ఎల్లప్పుడు కోరుకొనుచు ఉండెడి మహనీయుల యొక్క మంచి గుణమే మాకు వెలుగు. మంచి మార్గమును కనఁబరచి, మమ్ములను స్వార్థమునకు దూరముగా ఉండునట్లు చేయండి.

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 46 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

46) పేదవారి నెల్ల సాదరంబుఁగ చూచి  -  ప్రేమ ధనము పంచి వెలుగు నెవరు

     వారె భువిని మాకు నారాధ్య దైవముల్.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! ధనము లేని పేదవారిని ఆదరముతో చూచుచు, ప్రేమ అనే దనమును  వారికి పంచిపెట్టి ఎవరు ప్రకాశింతురో అట్టి మహనీయులే మాకు ఆరాధ్య దైవములు.

జైహింద్.

నాగపాశబంధము అంత్యప్రాసాలంకార చంపకమాల. కవి శ్రీ కోట శర్మ

జైశ్రీరామ్.

 ఆర్యులారా! 

కవి కోట శర్మ కృత నాగపాశ బంధ చంపకమాలను ఎలా వ్రాసారో చూడండి. అభినందించండి.

నాగపాశబంధము
అంత్యప్రాసాలంకార చంపకమాల

పిలిచెద నీశ్వరా! వినుమ విజ్ఞత నాకును సంతరించగన్
నిలిచెద నీదు ధ్యానమున నిత్యము నిన్మదిలో స్మరించగన్
కొలిచెద నీదు రూపమును కోరికలన్నియు నంతరించగన్
తలచెద నీదు తత్త్వమును తత్త్వము నేనగుచున్ తరించగన్
స్వస్తి.
కోట శర్మ

కవికి అభినందనలు.

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 45 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

45) పాఠశాలలోన పంతులమ్మలు చెప్పు   -  మాట మాకు బ్రతుకు బాట. కాన

     మంచి మాటలాడి మంచిని పెంచుడీ !  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మేము చదువుకొనే బడిలో మాకు పాఠములను చెప్పెడి పంతులమ్మల మాటలే మాకు బ్రతుకు బాటలు. కావున మాతో మంచి మాటలాడి మంచినే పెంచండి.

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 44 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

44) మద్య మాంసములను మా ముందు సేవించ- మేము నేర్చుకొనమె మిమ్ముఁ జూచి?

     మంచి తిండి తినుఁడు, మంచివే త్రాగుడు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మీరు మా ముందే మద్య మాంసాదులను సేవించుచుండగా, మిమ్ములను చూచి మేము నేర్చుకొనమా? మీరెల్లప్పుడు మంచి తిన తగిన పదార్థములనే తినుచు, త్రాగఁ దగిన పానీయములనే త్రాగుచుండుడు. అది ఉభయులకు శ్రేయస్కరము.

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 43 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

43) నచ్చినట్టివెల్ల వెచ్చించి కొని, తిని,  -  తినఁగఁ జేయ మాకు తెలియునెట్లు

     తినఁగ నేవి తగునొ? తినరానివేవియో?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మీకు నచ్చిన తినుబండారములనన్నిట్టిని మీరు ధనము వెచ్చించి కొని, తినుచు మాకును తినుఁడని పెట్టుదురు. మీరు మాకు ఆ విధముగా అలవాటు చేయుటచే ఏవి తిన తగినవో, ఏవి తిన రానివో మాకు ఏవిధముగా తెలియును?

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 42 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

42) మంచి త్రోవలోన మము నడిపించుచు  -  మంచి మాటలాడి మంచి నేర్పి

     మంచి మార్గమెంచి యుంచుఁడు మమ్ముల.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మమ్ములను మీరు మంచి త్రోవలో నడిపించండి. మంచిగా మాతో మాటలడండి. మంచి మార్గాన్నే మీరు యెంచి మమ్ములను ఆ మార్గమున ఉంచండి.

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 41 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

41) ఆడరాని మాట లాడెడి మీ నుండి  -  పాడు మాటలెల్ల పట్టు మమ్ము.

     మంచి మాట లాడి మంచిగా పెంచుడీ!  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మాటలాడ కూడనివి మీరు మాటలాడు చున్నచో  ఆ పాడుమాటలన్నియు మా మనసుకు పట్టివేయును. మేమునూ అటులే పాడుమాటలాడుటకు అలవాటు పడిపోక మానము. కాబట్టి మీరు ఆడ తగిన మంచి మాటలే మాటలాడుచు మమ్ములను మంచిగా పెంచండి.

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 40 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

40) చూడరానివెల్ల చూడగా చూడగా  -  కనులలోన నిలుచు కానఁ బడుచు

     చూపఁ దగినవెల్ల చూడుఁడు. చూపుఁడు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! చూడ రాన్ వాటినే మనము చూడగా చూడగా ఆ దృశ్యములు మన కన్నులను వీడిపోక అలా కనులు మూసినా తెరచినాకనపడుతూనే ఉంటాయి. కాబట్టి చూడ తగిన వాటినే మీరు చూడండి అట్టివే మాకునూ తప్పక చూపించండి. 

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 39 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

39) చదువరాని చెత్త చదువగా చదువగా  -  మనసు ఖిలము చెంది మైల పడును.

     మైల పడిన మదిని మముఁ జూడ మనసౌనె?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! కొందరు పెద్దలు చదువరాని వాటిని చదువు చుందురు. అట్లు చదువుట వలన మనసు చెడి మలినమునొందును. అట్టి మలినమైన మనసుతో మమ్ము చూచుటకు వారికి ఏ విధముగా మనసు కలుగును? సిగ్గనిపించదా?

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 38 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

38) పిల్లల కను గప్పి బిడియము విడనాడి  -  చేయరాని పనులు చేయుచున్న

     పెద్దలన్న ప్రేమ పెరుగునెట్టులు మాకు?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! కొందరు పెద్దలు చిన్న పిల్లల కంట పడకుండా, సిగ్గు విడిచి, చేయ రాని పనులు చేయుచుందురు. అట్టి పెద్దలపై మాకు ప్రేమ ఏవిధముగా పెరుగును?

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 37 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

37) తమ సుఖంబు కాంచు తమ బిడ్డ సుఖములో  -  తల్లిదండ్రులిలను ధర్మమనుచు.

     కన్న వార లనిన కరుణకు ప్రతి రూపు.  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! తల్లిదండ్రులు తమ యొక్క బిడ్డల సుఖములోనే తమ సుఖమును కూడా చూచుకొందురు. ఇదియే ధర్మమని వారు తలంతురు. భూమిపై అట్టి తల్లిదండ్రులు కరుణకు ప్రతి రూపులే.

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 36 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

36) బద్ధకమ్ముతోడ పట్టించు కోకుండ  -  కాలమును గడిపెడి కన్నవారు

     మార్గదర్శకులుగ మాకెట్టులగుదురు?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! కాలము వాలా విలువైనది. అట్టి కాలము గడిచి పోవుచున్నదని గ్రహించుకోకుండా బద్ధకముగా గడిపే తల్లిదండ్రులు ఉన్నట్లైతే వారు మాకు మార్గదర్శకులెలా అగుదురు?  (Time sence) కాల వివేచన కలిగి ఉండి బద్ధకం లేకుండా ఉత్సాహంగా ఉంటూ కాలంతోపాటు నడుస్తూ మమ్మల్ని నడిపించే తల్లిదండ్రులే మాకు ఆదర్శము. 

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 35 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

35) చూడఁ దగిన మంచి చూపుచు, మామది  -  వీడనట్టి నీతి పెంచి, మీరు

     మంచి మార్గమునను మము నడిపించరే?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మేము చూడ తగినటువంటి మంచివాటిని మాకు చూపుచు, మా మనస్సును వీడిపోని నీతిని మాలో పెంచి, మమ్ములను మంచి మార్గమున మీరు నడిపించలేరా?

జైహింద్.

అనంతపురంలో అష్టావధానం. అవధాని. బ్రహ్మశ్రీ మాడుగుల అనిల్ కుమార్.

జైశ్రీరామ్.

ఈ అవధాన కార్యక్రమం నిరుపమానంగా సంపన్నమవాలని మనసారా కోరుకొంటూ నిర్వాహకులకు, అవధాని గారికి, పృచ్ఛకాళికి సంచాలకులకు, సభాసదులకు శుభకాంక్షలు ముందుగానే తెలియఁ జేస్తున్నాను.

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 34 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు

జైశ్రీరామ్.

34) దూరదర్శనమున దూర భాషణమున  -  కాలమెల్ల పుచ్చు కన్న వారు

     పిల్లల మదిఁ బ్రేమ పెరుఁగ నెట్టులొనర్త్రు?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా!  దూర దర్శన కార్యక్రమములు చూచుచు దూర శ్రవణము ద్వారా నిరంతరము ఇతరులతో సంభాషించుచు కాలమును గదుపునట్టి తల్లిదండ్రులు ఇక పిల్లల మనసులో ప్రేమ నేవిధముగా పెరుగునట్లు చేయుదురు? వ్యర్థమైన దూర దర్శన కార్య క్రమములు చూచుట వారికి తగదు. అటులనే వ్యర్థమైన సంభాషణలు చేయుచూ కాల యాపన చేయక పిల్లలతో ప్రేమగా అవకాశము కల్పించుకొని ఎక్కువ కాలము గడి పిల్లలలో ప్రేమ కలిగించవలెను.

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 33 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు.

జైశ్రీరామ్.

33) మంచి మాటలాడి మన్నన నుండెడి  -  తల్లిదండ్రులున్న ధన్యమదియె.

     తప్పుచేయకుండ గొప్పగా మెలగుడో  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మంచిగా మాటాడుతూ మన్ననలందుతూ ఉండే తల్లిదండ్రులు కలిగి ఉండుట కంటే ధన్యత మాకేమున్నది? తల్లిదండ్రులు ఎప్పుడూ తప్పుడు పనులకొడికట్టకుండా గొప్పగా ప్రవర్తించవలసి ఉన్నదని గ్రహింతురుగాక.

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 32 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు.

జైశ్రీరామ్.

32) తెల్ల కాగితాలు పిల్లల మనసులు  -  మమ్ము పట్టి మీరు మప్పుచుండ

     మంచి చెడులు కనుట మాకెట్లు సాధ్యము?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మా మనస్సులు తెల్లకాగితములవలె నిష్కళంకంగా ఉంటాయి. మాకు మీరు మప్పుచున్నవాటిని మేము గ్రహింతుము. వాటిలో ఇది మంచి, ఇది చెడ్డ అని తెలుసుకొనుట మాకు సాధ్యము కాదుకదా? కావున మంచి విషయములే మీరు మాకు నేర్పాలని మేము మీకు గుర్తుచేయనక్కర లేదు కదా?

జైహింద్.

బాల భావన శతకము. 31 వ పద్యము. రచన. చింతా రామకృష్ణారావు.

జైశ్రీరామ్.

31) పుస్తకాలు పట్టి కుస్తీలు పట్టుటే  -  నిత్యకృత్యమాయె. నిదుర లేక

    మనసు గాడి తప్పి, మరతుము. కనరేల?  -  పెద్దలార! జ్ఞాన వృద్ధులార!

భావము. జ్ఞాన సంపన్నులైన ఓ పెద్దలారా! మేము పుస్తకాలను చేతితో పట్టుకొని వాటితో కుస్తీలు పట్టుతూ చదవడమే మాకు నిత్యకృత్యమైపోయింది. ఈ కారణం గాకు నిద్దురపోవడానికి కూడా సమయం సరిపోవడం లేదు. తీరని నిద్దుర మత్తుతో మనసు గాడి తప్పుతోందిచదివినది గుర్తుండటం లేదు. ఈ విషయం మీరు ఎందుకు గ్రహించలేకపోతున్నారు?

జైహింద్.